Stolpersteine Stein

1. Aanleiding boek Stolpersteine Stein.
De aanleiding voor dit boek ontstond na de eerste Stolpersteine-legging op 3 november 2021 in Urmond, ter nagedachtenis aan Bertha en Nathan Claessen, die beiden in Sobibor zijn vermoord. Voor mij, Han Frenken, werkzaam als taxiondernemer en voormalig ultraloper, was het van groot belang om dit project te verwezenlijken. Naast mijn persoonlijke fascinatie voor het herinneren van geschiedenis, zie ik het als mijn verantwoordelijkheid om de verhalen van deze slachtoffers blijvend onder de aandacht te brengen. De titel Herinneren voor een betere toekomst weerspiegelt mijn overtuiging dat het essentieel is om het verleden te blijven herdenken, zodat we samen kunnen werken aan een meer rechtvaardige en vreedzame wereld.

2.Stolpersteine project Gunther Denmig.
Gunter Demnig is een Duitse kunstenaar, geboren op 27 oktober 1947 in Berlijn, die vooral bekend is geworden door zijn monumentale kunstproject, de Stolpersteine. Zijn werk combineert kunst, geschiedenis en herdenking op een manier die diepgaande maatschappelijke impact heeft.

Foto: Stichting Stolpersteine

Opleiding en Vroege Carrière
Demnig studeerde kunst en design aan de Hochschule für Bildende Künste in Berlijn en later industrieel ontwerp aan de Universiteit van Kassel. Tijdens zijn studie en in de vroege jaren van zijn carrière was hij al geïnteresseerd in het verkennen van de relaties tussen kunst, ruimte en samenleving. Deze interesse vormde de basis voor zijn latere werk met de Stolpersteine.

Het Ontstaan van de Stolpersteine
Het idee voor de Stolpersteine ontstond in de jaren '90 toen Demnig betrokken was bij projecten die zich richtten op de herinnering aan de slachtoffers van het naziregime. In 1992 voerde hij voor het eerst een actie uit in Keulen, waar hij een gedenklijn legde ter herdenking van de deportatie van Roma en Sinti. Deze actie inspireerde hem om op bredere schaal een project te ontwikkelen dat het verleden tastbaar en zichtbaar zou maken in het dagelijks leven.

Het Stolpersteine Project
In 1996 werd de eerste Stolperstein officieel geplaatst in Berlijn. Het concept was eenvoudig maar krachtig: kleine betonnen stenen met een messing plaatje, waarop de naam, geboortedatum, deportatiedatum en -plaats, en de overlijdensdatum van een slachtoffer van het naziregime zijn gegraveerd. De stenen worden voor de laatste vrijwillige woonplaats van de slachtoffers in het trottoir geplaatst, zodat voorbijgangers letterlijk over hun namen kunnen "struikelen" en hen zo herinneren.

Het project groeide al snel uit tot een van de grootste en meest toegankelijke herdenkingsprojecten ter wereld. Demnig heeft tienduizenden Stolpersteine in heel Europa geplaatst, in landen zoals Duitsland, Nederland, Oostenrijk, Hongarije, Italië, Noorwegen, en vele anderen. Elk van deze stenen is een uniek eerbetoon aan een individu, en samen vormen ze een collectief monument dat de geschiedenis van de Holocaust en de wijdverspreide vervolging van minderheden tijdens de Tweede Wereldoorlog levend houdt.

Filosofie en Impact
Demnigs werk is gebaseerd op de overtuiging dat herinnering niet alleen een persoonlijke, maar ook een publieke en collectieve verantwoordelijkheid is. Door de Stolpersteine op openbare plekken te plaatsen, dwingt hij mensen om stil te staan bij de geschiedenis die zich heeft afgespeeld op de plaatsen waar zij dagelijks langskomen. De kleine, eenvoudige vorm van de stenen contrasteert met het enorme gewicht van de gebeurtenissen die zij gedenken, wat hun impact des te sterker maakt.

Het Stolpersteine-project is niet zonder controverse geweest; sommige gemeenschappen en individuen hebben vraagtekens gezet bij de gepastheid van de stenen. Desondanks blijft het project zich uitbreiden, en het werk van Demnig is internationaal erkend als een krachtig instrument voor educatie en herdenking.

Onderscheidingen en Erkenning
Gunter Demnig heeft verschillende onderscheidingen ontvangen voor zijn werk, waaronder de Bundesverdienstkreuz (Duitse Federale Verdiensteorde) en talrijke prijzen en erkenningen van zowel nationale als internationale organisaties. Zijn project wordt vaak geprezen voor de manier waarop het herinnering aan de Holocaust op een toegankelijke en indringende manier in het dagelijks leven van mensen integreert.

Persoonlijke Betrokkenheid
Demnig zelf blijft nauw betrokken bij elk aspect van het Stolpersteine-project. Hij reist regelmatig door Europa om persoonlijk Stolpersteine te plaatsen en deel te nemen aan herdenkingsceremonies. Zijn toewijding aan het project weerspiegelt zijn diepe persoonlijke betrokkenheid bij het herinneren van de slachtoffers van de Holocaust en het aanzetten tot reflectie en bewustwording over het verleden.

Gunter Demnig's leven en werk zijn een krachtig voorbeeld van hoe kunst kan bijdragen aan het collectief geheugen en de maatschappelijke dialoog. Zijn Stolpersteine-project heeft miljoenen mensen wereldwijd geraakt en blijft een belangrijk monument dat de herinnering aan de slachtoffers van het naziregime levend houdt.